به نقل از «جام جم آنلاین»

قاب هیات؛ ‌صدای انتقال بین‌ نسلی

تاریخ انتشار: ۲ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۰۰۴۴۵

اطلاع‌رسانی هیات‌ها هر ساله و همواره با ساده‌ترین شیوه تبلیغی و با بیان مردمی انجام شده است هرچند در سال‌های اخیر فرآیند اطلاع‌رسانی هیات‌ها از طریق فضای مجازی و در قالب رسانه‌های نوظهور منتشر می‌شود، اما همچنان اطلاع‌رسانی برگزاری محافل مذهبی و مناسک‌ آیینی و سنتی از هم ، تمام مردم در هر منطقه از ایران اسلامی از طریق مردم و زنان و مردان حاضر در همین محافل با صراحت و صداقت تمام انجام می‌پذیرد و هزار واژه‌‌ ملایم و روان روایت شده از مردان و زنان با گویش‌ها و لهجه‌های محلی و بومی؛ گواه مهمی از انتقال صحیح اطلاعات در بستر فضای خانواده ،هیات و تشکل‌های مردمی از طریق مردم و در میان هیات است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عزاداران به خیمه‌گاه نورانی هیات که می‌رسند، بی‌امان سلام می‌کنند، ادای احترام می‌کنند و آداب خیمه‌گاه را به شرط ادب بجا می‌آورند تا این سرمشق جاودانه بر رشته دل‌ها نیز تحریر شود که :ادب آداب دارد وخاطرات خوب مسیر این رفت و شد‌ها همیشه زنده می‌شود و صدای رسا و ماندگاری از فضای هیات‌ها برمی‌خیزد که آن هم صدای انتقال معارف نسلی است .بارش مدام اشک‌ها، نفس‌ها و شور سینه‌ها قاصد هوای تازه هیات‌ها می‌شود.

پیش روی هر سیه‌پوشی که راوی بهانه‌های شاعرانه‌ را می‌جوید؛ اتفاق‌ها، یکی‌یکی پیش چشم‌های عزاداران مانا می‌شود. در ازای هر قدم شور شاعرانه‌ای نذر خیمه‌گاه می‌شود و میان پیرغلامان و خادمان جوان و سیل عظیم سینه‌سرخ‌های سینه‌زن عشق به روضه و شور و نوای تکیه‌گاه لانه می‌کند در میان کفش‌ها و میان انبوه اسپند‌های روی آتش و بخار استکان چای روضه ؛ درنگ‌های شاعرانه مرور می‌شود.... در مرور ساده و گذرا از هیات‌ها به‌راحتی می‌توان دریافت که هویت هیات منظره یک ویژگی اساسی فضا نیست بلکه یک ساخت و ساز اجتماعی و شخصی است که مقادیر خاصی را به ویژگی‌های مادی منتقل می‌کند. خیمه‌گاه و تکیه‌گاه از گام‌های جابر و عطیه میراث ۱۴۰۰ بهار را به امانت در آغوش گرفته است و خاک، زیر پوستش میراث ماندگار ردپای مردان واقعه ۶۰ هجرت را هنوز مثل خون تازه حفظ کرده است.

اولین زایران عزاخانه عزای حسین(ع) هنوز هم در کنار قدم‌های عزاداران پیاده سیر می‌کنند از نسیم صبحدم که از کنار خیمه‌گاه عبور می‌کند تا یک اربعین و اربعین‌های همراهی با اولین زایران پیاده کربلا همچنان دل‌ها مشتاق و بی‌قرار برای رسیدن به شوق شش‌گوشه‌ای در بهشت روی زمین بر خود می‌بالند.  و این شمیم وصل شادمان‌شدن در تکیه‌گاه و خیمه‌گاهی است که به شوق شفاعت و عشق و ارادت برقرار است و در میان هوای ناسالم روزگار غرق در غوغا‌ها و نجواهای مادی، شوق وصال از تمام گام‌ها، شتاب‌ها، درنگ‌ها؛ شوق عبادت و زیارت را زنده نگه داشته است. طبع ظریف و ذوق لطیف برپاکنندگان عزاخانه‌ها در سراسر این مرزو بوم ، آنچنان روحی به کالبد هیات دمیده است که حس کمالجوی هر بیننده مشتاقی را از لطافت و زیبایی مشحون می‌کند.

هیات‌های قدیمی، تکیه‌گاه‌ و خیمه‌گاه‌های‌ شهرهای قدیمی و قدمت‌دار به عنوان عناصر شهری، خاطره سازند و برخاسته از بوم همان منطقه و نیازهای محیطی از بطن تاریخ، نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها سابقه‌ای پررنگ دارند. شرایط متناسب با وضعیت‌های محیطی مأمن مردمان و ملجا نیازمندان زیست‌بوم‌ها بوده است. اهتزاز رنگ‌ها در آسمان محرم و صفر، جذابیت کالبد عزاخانه‌ها را زیباتر نمایان می‌کند. فضای باز تکیه‌گاه‌های تاریخی و انعکاس آسمانِ نیلگون روی شیشه‌های استکان چای در کنار دیگ‌های داغدار، با بخارهای ابرگونه روی شانه‌‌ اجاق‌های بی‌قرار، قرار به وقت عاشقی در هیات‌ها را در ذهن‌ها و دل‌ها یادآوری می‌کند. روابط میان قلب‌های مهربان مردم ایران اسلامی با تمسک به توسل و روضه و دعا رونق می‌گیرد و در سایه‌سار آیات نورانی وحی و زمزمه ربنای جماعت‌های پنج‌گانه قنوت‌های بال و پر گشوده، در صف جماعتِ یگانگی رونق می‌گیرد. قاب مانای هیات‌ها، روضه‌ها و محفل‌های خانگی در ایام محرم و صفر در رنگ‌بندی نقوش و در میان قابِ جاودانگی جانی دوباره می‌یابد و این‌ همه خلوصِ رنگ و نقش تا ابد به تصویر خاطره‌ساز شور هیأت شکوه و اعتبار می‌دهد.

خیمه‌های  باصفای خانگی

خانه‌هایی بی‌ریا و مردمانی با صفا، شست‌وشوی جای پای دل‌سپرده‌ها به روضه‌ها، سفره‌های سبز و پر عطر نذری طعام، بوی قیمه‌ها و قرمه‌ها، چای داغِ پُرهل و پُرشکر به طعم ماندگار سالانه در تمام روضه‌ها در کنار طعم قهوه‌های هیزمی خانگی خانه‌های خشتی کویر و مردمان با صفای کوچه‌های کاهگل و شنی و طعم حلوا و خرمای با ارده مردمان با صفا؛ تمام بهانه‌ای است برای انتقال نسل به نسل دنیایی از معارف و ارادت‌هایی به تاریخ تمدنی تکیه‌گاه‌ها و خیمه‌گاه‌های ایران با صفا و جاودان.... سال‌های سال نگاه نافذ نوحه‌خوان و روضه‌خوان روضه عطش و مرثیه مقتل را نسل به نسل به ما انتقال داده و آبشار رحمت و عاطفه همچنان در حریم حرمت‌دار هیات‌های حسینی عطر افشانی می‌کند تا زمانی که قدم به قدم و در محله به محله، شهر به شهر در سایه پیشکسوتان و خادمان و پیر غلامان حسینی و کنیزان و خادمان زینبی؛ مردان و زنان به نوکری و خدمت بی‌منت و با ارادت حاضر شوند. خواستن، توانستن است و باید برای فردایی بهتر برای فرزندان ایران اسلامی خواست تا معارف عظیم و منور با سنتی‌ترین روش در سرعتی‌ترین زمان سرایش پیام را فراگرفت. روزگار نامهربانی که روایت‌های نادرست تاریخی و ناصحیح را در ظاهری آراسته به مخاطبان منتقل می‌کند، همچنان قلب‌های عاشقان و روایت‌های نسل‌ها با پند پدرانه و مهر مادرانه تاثیر خود را دارد و می‌توان دنیایی از حقیقت‌های حس شده توسط همین راویان راه‌های عاشقی را برای نسل‌ها به یادگار گذاشت و محرم و صفر ، مهم‌ترین زمان نکوداشت مناسک‌ آیینی در بهترین بازه زمانی از ایران شیعی و تاریخ ایرانی است. دسته‌های سینه‌زن ذکرهای زیر لب روضه‌های خانگی برای مردان و زنان مقاومت پیام مهمی را دارد که آستانه‌‌ تحملت اگر کم است ،تکیه‌کن به اشک و آه، ایستادگی کن، ایستادگی!

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: مهدی توکلیان هیات محرم هیات ها خیمه گاه تکیه گاه روضه ها هیات ها گاه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۰۰۴۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سعی کردیم به واقعیت وفادار باشیم / فیلم دفاع مقدس باید برای نسلی که جنگ را یک روز هم ندیده جذاب باشد

حبیب‌الله والی‌نژاد گفت: ما سعی کردیم راوی باشیم و امانت‌دار اگرچه امانت‌داری سخت است چرا که می‌خواهیم درست بگوییم و البته جذاب که این کار سختی است.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، حاج حبیب والی‌نژاد که در کارنامه هنری خود آثاری چون «پایان انتظار»، «نیمه پنهان ماه»، «ایستاده درغبار»، «بادیگارد» را ثبت کرده خاطراتش را از عهد اخوت و صیغه برادری رزمندگان آغاز کرد. او در شب خاطره حوزه هنری برای حاضران در سالن سوره شرح داد: پیش از عملیات‌ها عهد و پیمانی بسته می‌شد تا بازماندگان ماموریت‌ها حتی یک ثانیه از لحظات جنگ را برای مردم بازگو کنند. یکی وفای به عهد را با روایتگری  یکی با تصویر باید رویت می‌کرد. من سعی کردم وقایع را به تصویر بکشم ولی اینکه چقدر توانسته‌ام عهد اخوت، برادری و توکل را نشان نشان دهم، نمی‌دانم.

 

او افزود: همه قهرمانان کشورمان فقط توکل کردند و هرکس توکل کرد و به ماجرای کربلا ایمان داشت در این مسیر موفق شد چون مسیر، مسیر سختی است و حتی انتخابش هم سخت است.

حاج حبیب والی‌نژاد اظهار کرد: من توفیق داشتم که در حوزه هنری فیلمبرداری را آموختم بنابراین سعی می‌کردم در میدان لحظات را ثبت کنم. و اما سینما، قاب سینما برای امروز است که به گفته مقام معظم رهبری ما تکلیف داریم به تصویر بکشیم. سختی کار تا اینجاست که چطور آن را تبدیل به فیلمنامه جذاب و دیدنی کنیم. کار ساخت فیلم دفاع مقدس و «آسمان غرب» خیلی کار سختی بود و خیلی از افراد برای تولید آن کمک کردند. من به عنوانسرباز در ارتش با دوستان هوانیز خواستم با عهد اخوتی که بسته‌ایم تنها سه روز از انتخاب، توکل و نبرد شهید شیرودی و دوستانی را که به او کمک کردند، نشان دهیم.

وی ادامه داد: در شرایطی که ارتش عراق از چندمرز سعی کرد وارد کشور شود، شهید شیرودی و همرزمانش عهد اخوت بستند. در آن زمان شرایط سختی وجود داشته و انتخاب حضور در میدان هم انتخاب سخت بوده است. از طرفی عراق محل اسکان نیروهای ایرانی را هم بمباران می‌کرد تا به سرپل ذهاب نروند.

وی با اشاره به اینکه برای ما هم از این دست تصمیم‌ها خیلی زیاد است به زیاد بودن قهرمانان بی‌ادعایی که از جانفشانی‌هایشان صحبت نمی‌کنند و قهرمانان کشور هستند، پرداخت.

تهیه کننده «آسمان غرب» خطاب به حاضران در سالن تاکید کرد: ماجراها و رشادت‌هایی در سینه همرزمان و افرادی که در جنگ حضور داشته‌اند وجود دارد که رفتن سراغ آنها و یددن و شنیدن آنها کار شما است. ما با ساخت «آسمان غرب» قدم اول را برداشتیم و قدم‌های بعد را شما باید بردارد. تمام آنچه در سینه مبارزان و مردان جنگ وجود دارد یک درس برای نسل امروز است تا برای آینده عبرت بگیرید. برای همین هم مقام معظم رهبری فرمودند درباره قهرمان‌ها بگوییم و فیلم درباره آنها بسازیم. شهید شیرودی این قهرمانی را برای سه روز در منطقه سرپل انجام می‌دهد و خوب است که پس از آن را شما بخوانید، ببینید و بگویید.

وی درادامه به خاطرات نیروهای هوانیروز در پادگان ابوذر و شهید شدن هزار ایرانی در یک روز سخن گفت. وی همچنین یادآور شد: فیلم سینمایی «آسمان غرب» درباره سه روز عملیات قهرمانه شهید علی اکبر شیرودی و همرزمانش است.

والی نژاد در ادامه به شرایط سخت ساخت فیلم «آسمان غرب» اشاره کرد و در ادامه از شهید مرتضی آوینی یاد کرد.

وی در پایان سخنانش گفت: با مرتضی آوینی در حوزه هنری و در دوره بعد از جنگ همکاری کردم. آنچه شهید آوینی ساخت در دوره‌ای بود که در بخش تولید روایت فتح بودم و برخی آثار ساخته شد. ما سعی کردیم راوی باشیم و امانت‌دار. اگرچه امانت‌داری سخت است چراکه می‌خواهیم درست بگوییم و البته جذاب که این کار سختی است. ما سعی کردیم وفادار به واقعیت باشیم. فیلم باید برای نسلی که جنگ را یک روز هم ندیده جذاب باشد و در عین حال واقعیت داشته باشد. من از شهید آوینی آموختم و در روایت فتح مستندسازی کردم.